Zastanawiasz się w jaki sposób komunikować się skutecznie, a jednocześnie budować dobre relacje z innymi ludźmi? W tym artykule dowiesz się czym jest autentyczna komunikacja i na czym polega, a także przeczytasz o jednej z najefektywniejszych metod z której możesz zacząć korzystać już dziś, aby lepiej się komunikować.
Wyobraź sobie taką sytuację, poniedziałek rano, o 8 zaczynasz pracę, wchodzisz do pokoju w którym stoi twoje biurko i widzisz, że leży na nim sterta papierów i rzeczy twojego partnera. Przypomina ci się rozmowa, podczas której prosiłaś o uporządkowanie tych rzeczy, ale już wiesz że nieskutecznie. Co w takiej sytuacji chcesz zrobić? Czujesz jak pojawia się irytacja i bezrefleksyjnie wyrzucasz z siebie “znowu nie posprzątałeś swoich rzeczy, albo ile razy mam mówić a ty nie słuchasz, dlaczego tego nie zrobiłeś”. Reagujesz automatycznie, ale nieskutecznie. Co w takim momencie najlepiej zrobić, żeby nie zepsuć sobie poranka a jednocześnie sprawić, żeby następnym razem prośby zostały wysłuchane?
Czy istnieje metoda komunikacji, która pomaga porozumiewać się w taki sposób by nas rozumiano?
Jednym z interesujących sposobów jest porozumienie bez przemocy, inaczej NVC Nonviolent Communication. Jest to metoda, która pomaga nam zmienić swój styl wyrażania siebie i słuchania tego, co mówią inni. Zmiana następuje dzięki nauce skupiania uwagi na czterech obszarach: na tym, co spostrzegamy, co czujemy, czego potrzebujemy oraz na kierowanych ku innym ludziom prośbach, których spełnienie może wzbogacić nasze życie (Rosenberg, 2015) Innym określeniem tego sposobu jest porozumienie językiem serca lub komunikacja empatyczna, a także język żyrafy i szakala.
Spoglądając na opracowanie można przeanalizować przytoczony na początku przykład:
Zauważyłam, że na moim biurku leży dużo twoich rzeczy (1), czuję się tym rozgniewana (2), bo potrzebuję przestrzeni do pracy (3), czy mógłbyś posprzątać te rzeczy? (4)
Tak skonstruowany komunikat jest czytelny, wyraża się w nim to co się dzieje z twoim samopoczuciem w danej sytuacji oraz dlaczego, czyli jaka potrzeba się za tym kryje, a jednocześnie komunikat jest pozbawiony osądu, agresji i zakończony zrozumiałą prośbą.
Jakie są założenia i cel komunikacji bez przemocy?
Po pierwsze, każdemu z nas zależy na tym by zaspokoić swoje potrzeby, jest to zdecydowanie łatwiejsze i korzystniej jest osiągać to poprzez współpracę z innymi niż agresję. Również przyczynienie się do dobrego samopoczucia innych ludzi sprawia nam samym przyjemność, bo może zostać odwzajemnione. Patrząc z perspektywy celów jakie realizuje, to przede wszystkim stworzenie bardziej satysfakcjonującej, autentycznej interakcji czy relacji z drugą osobą, a także zaspokojenie własnych potrzeb i ochrona własnych wartości przy jednoczesnym poszanowaniu potrzeb i wartości drugiej osoby.
Jakie korzyści możesz odnieść stosując tę metodę?
Posługując się metodą komunikacji empatycznej, możesz nauczyć się radzić sobie lepiej z trudnymi uczuciami takimi jak złość, poczucie winy, frustracja itp. Umiejętnie przeadresować złość czy frustrację na budowanie współpracy i osiągnięcie wspólnych celów. Możesz także stworzyć rozwiązania oparte na poczuciu bezpieczeństwa, wzajemnym poszanowaniu i zgodzie. Przyczyniać się do tego by były zaspokajane potrzeby innych i tym samym zbudować pełniejsze relacje. Jak z każdą inną nauką nowej rzeczy najważniejsza jest praktyka i codzienne ćwiczenia.
Dzięki tej metodzie twoja komunikacja zarówno wśród bliskich, jak i w środowisku pracy się polepszy. Każdy chce czuć się rozumiany, a żeby to osiągnąć warto przyglądać się i analizować to w jaki sposób się komunikujemy. Metoda NVC może ci w tym tylko pomóc.
Jak jeszcze poprawić komunikację?
Czy zdarzyło ci się zastanowić nad sposobem w jaki komunikujesz się z otoczeniem? Świadomie zaobserwować siebie, swoje reakcje i to jak twój komunikat odbiera druga osoba? A może zdarzyło ci się mieć po rozmowie poczucie, że jednak nie to miałem na myśli, czy ktoś mnie słucha. Ile razy miałeś poczucie bycia niezrozumianym? Każdej interakcji z drugą osobą towarzyszą jakieś emocje i odczucia. Warto przyjrzeć się i je przeanalizować. Gdyby tak zastanowić się jaki jest mój styl wyrażania siebie i słuchania innych. Jak myślisz, co może ci przeszkadzać w skutecznej komunikacji? Do takich dystraktorów zaliczamy atak, który polega na obronie własnego zdania za wszelką cenę, bez próby zrozumienia argumentów drugiej osoby. Także krytyka, bezrefleksyjne osądy i ocenianie. W kontakcie z drugim człowiekiem często reagujemy używając wyuczonych schematów myślowych i nawyków językowych, które sprawiają, że zarówno nasze słowa i zachowania mogą zranić innych i skutecznie zakłócać komunikację. Jak sobie z tym poradzić? Przede wszystkim warto wsłuchać się w siebie i obserwować to co się dzieje z tobą podczas kontaktu, jakie myśli przychodzą jako pierwsze i jaka jest twoja postawa. Czy jesteś otwarty, czy może zamykasz się na drugą osobę. Taki wgląd może zaowocować tym, że zaczniesz wyrażać siebie szczerze.
Czym jest komunikacja interpersonalna?
Według słownika psychologii, komunikacja interpersonalna to proces nadawania i otrzymywania informacji, których źródłem mogą być zachowania werbalne jak i zachowania niewerbalne (D. Czyżowska, 2009) Komunikacja werbalna jest sposobem porozumiewania się za pomocą słów, a źródłem informacji dla odbiorcy jest treść komunikatu oraz zachowania parajęzykowe takie jak szybkość mówienia czy głośność. Komunikacja niewerbalna to proces porozumiewania się bez słów, za pomocą komunikatów takich jak ruch ciała, postawa, mimika czy gesty. Pomiędzy nadawcą a odbiorcą komunikatu jest wiele elementów, spójrz na poniższy model komunikacji interpersonalnej:
Jak możesz zauważyć komunikowanie się nie jest proste. Jak wszystko inne wymaga nauki i praktyki. Jeżeli zależy ci na zrozumieniu siebie jak i drugiej strony ćwicz jak najwięcej, staraj się wyjść z utartych schematów i automatycznych reakcji na sytuacje. Stań z boku i zauważ to jak reagujesz, jakie pojawiają się emocje oraz jakie potrzeby się za nimi kryją i co z tym możesz zrobić, a tym samym sprawisz, że twoje relacje będą jeszcze lepsze.
Bibliografia:
Rosenberg, M.J. (2015). Porozumienie bez przemocy. O języku życia. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
